Zazaca, binlerce yıllık köklü bir dil ve kültürel açıdan zengin bir mirasa sahiptir. Ancak artık UNESCO tarafından tehlikede olan bir dil olarak sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırma, Zazaca’nın karşı karşıya olduğu zorlukları ve bu eşsiz dilin korunması ve canlandırılması için acil önlemler alınması gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Zazaca konuşan insan sayısının azalmasının başlıca nedenlerinden biri, Zaza nüfusunun kırsal bölgelerden şehir merkezlerine göç etmesidir. Bu göç, çeşitli sosyo-ekonomik faktörlerle motivasyonu olan bir durumdur ve Zazaca konuşanları geleneksel topluluklarla olan bağlarından koparmış ve onları diğer dominant dil ve kültürlere maruz bırakmıştır. Zazaca zamanla ikincil bir role itilmiş ve daha yaygın olarak konuşulan dillere yer bırakmıştır.

Bingöl gibi tarihî olarak Zazaca konuşanların yoğun olduğu şehirler de bu dilin konuşan sayısında önemli bir düşüş yaşamıştır. Demografik değişimler, ekonomik fırsatlar ve dil politikalarındaki kısıtlamalar bu azalmaya katkıda bulunmuştur. Genç nesiller Zazaca’ya giderek daha az maruz kalmakta ve sıklıkla Türkçe veya diğer dominant dilleri tercih etmektedir.

Bu endişe verici durumla karşı karşıya olan Ma’z Êst, Zazaca’nın korunması ve tanıtılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Mazest, dilin canlandırılması ve Zaza toplumunun dil ve kültürel mirasına duyulan gururun güçlendirilmesi için aktif olarak farkındalık, eğitim ve girişimler oluşturma konusunda çalışmaktadır. Dernek, dil kursları, kültürel etkinlikler, sanatsal faaliyetler ve farkındalık kampanyaları düzenleyerek Zazaca’ya ilgiyi artırmak ve öğrenmeyi teşvik etmektedir.

Zazaca’nın bir kültürel ve dil mirası olarak önemini tanımak çok önemlidir. Zazaca’nın korunması, sadece bir dilin korunması anlamına gelmez, aynı zamanda benzersiz bir kültürel kimliğin korunması ve dil çeşitliliğinin teşvik edilmesi anlamına gelir. Maz est ve diğer toplum aktörlerinin çabaları, bu eğilimi tersine çevirmek ve Zazaca’nın canlılığını teşvik etmek için hayati öneme sahiptir.

Zazaca’nın korunması ve canlandırılması için somut adımlar atma zamanı gelmiştir. UNESCO, Zazaca’nın tehlikede olan bir dil olarak korunması çabalarını tanımaktadır ve Maz est gibi inisiyatifleri Zazaca’nın korunması için desteklemektedir. Birlikte, bu değerli dilin korunması için Ma’z êst ve diğer benzer girişimleri destekleyerek Zazaca ve Zaza topluluğu için umut verici bir gelecek sağlayabiliriz.

Ma’z Êst – Analyse